Działanie nasenne alprazolamu może zmniejszyć się po wielokrotnym stosowaniu leku przez okres kilku tyg. Przewlekłe stosowanie benzodiazepin może powodować fizyczne i psychiczne uzależnienie od leku. Ryzyko uzależnienia wzrasta wraz ze zwiększeniem dawki oraz wydłużaniem czasu leczenia. Zwiększone ryzyko uzależnienia występuje również u pacjentów nadużywających leki, narkotyki bądź alkohol. Uzależnienie lekowe może wystąpić podczas stosowania dawek terapeutycznych i/lub u pacjentów bez czynników ryzyka. Ryzyko uzależnienia zwiększa się w trakcie jednoczesnego stosowania kilku benzodiazepin, niezależnie od wskazań przeciwlękowych czy nasennych. Obserwowano również przypadki nadużywania leku. Po rozwinięciu się fizycznego uzależnienia, przerwanie leczenia wywołuje objawy odstawienia leku. Do objawów należą m.in. bóle głowy, bóle mięśni, wzmożony lęk, napięcie, zaburzenia snu, niepokój ruchowy, splątanie i zdenerwowanie. Ciężkie przypadki mogą obejmować m.in. depersonalizację, utratę poczucia rzeczywistości, zwiększoną ostrość słuchu, drętwienie i mrowienie kończyn, nadwrażliwość na światło, hałas i kontakt fizyczny, a także omamy i drgawki. Objawy odstawienia mogą pojawić się kilka dni po zakończeniu leczenia. Po zakończeniu leczenia mogą wystąpić objawy podobne do tych, które były przyczyną zastosowania benzodiazepin (lub substancji podobnych do benzodiazepin) i które w 1-szej chwili wydają się bardziej intensywne niż wcześniej (objawy z odbicia). Objawy z obicia, które mogą wystąpić, to: zmiany nastroju, bezsenność i niepokój. Ponieważ ryzyko wystąpienia objawów odstawienia i/lub objawów z odbicia jest większe po nagłym zmniejszeniu dawki lub nagłym przerwaniu leczenia, dlatego zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki. Czas trwania leczenia powinien być jak najkrótszy w zależności od wskazania. W leczeniu lęku i napięcia maks. okres terapii wynosi 8-12 tyg., wliczając w tym okres stopniowego odstawiania leku. Czas trwania leczenia można przedłużyć wyłącznie po ponownej ocenie stanu pacjenta. Lekarz powinien poinformować pacjenta już w momencie rozpoczynania leczenia, że będzie ono miało ograniczony czas trwania oraz dokładnie wytłumaczyć, w jaki sposób odbywać się będzie stopniowe zmniejszanie dawkowania. Ważne, aby przygotować pacjentów na wystąpienie objawów odstawienia, tak aby ewentualne wystąpienie takich objawów wywołało jak najmniej obaw u pacjenta. Jak się wydaje benzodiazepiny o krótkim T0,5 mogą wywoływać objawy odstawienia nawet po zmianie dawki, zwłaszcza gdy stosowane dawki są duże. W przypadku stosowania benzodiazepin o długim T0,5 nie należy zamieniać ich na benzodiazepiny o krótkim T0,5, ze względu na możliwość wystąpienia objawów odstawienia. Alprazolam może powodować niepamięć następczą. Występuje ona na ogół w ciągu kilku h po przyjęciu produktu. W przypadku pojawienia się objawów takich jak: niepokój, pobudzenie, drażliwość, napady agresji, koszmary senne, bezsenność, omamy, psychozy, nieadekwatne zachowanie, splątanie oraz inne zaburzenia zachowania, należy przerwać stosowanie leku. Reakcje paradoksalne występują częściej u dzieci i u pacjentów w podeszłym wieku. Dotychczas nie potwierdzono bezpieczeństwa ani skuteczności stosowania u dzieci i młodzieży do 18 lat; z tego względu nie należy stosować alprazolamu w tej grupie wiekowej. U pacjentów w podeszłym wieku benzodiazepiny i podobne produkty należy stosować z ostrożnością ze względu na istniejące ryzyko wystąpienia nadmiernego uspokojenia i/lub osłabienia mięśni, które może prowadzić do upadków, często mających poważne konsekwencje w tej grupie pacjentów. Zalecane jest kierowanie się ogólną zasadą, aby u pacjentów w podeszłym wieku i/lub u pacjentów osłabionych stosować najmniejszą skuteczną dawkę, aby uniemożliwić rozwinięcie się ataksji lub nadmiernego uspokojenia. Mniejszą dawkę niż zazwyczaj należy również stosować u pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową, ze względu na ryzyko wystąpienia depresji oddechowej. Benzodiazepiny są przeciwwskazane do stosowania u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, ponieważ mogą przyczynić się do wystąpienia encefalopatii. Należy zachować ostrożność w przypadku stosowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz u pacjentów z niewydolnością wątroby w stopniu łagodnym do umiarkowanego. Benzodiazepiny nie są skuteczne w leczeniu podstawowym psychoz. U pacjentów z depresją stosujących alprazolam zgłaszano epizody hipomanii i manii. Benzodiazepiny nie są skuteczne w podstawowym leczeniu ciężkiej depresji. Lęk towarzyszący ciężkiej depresji nie powinien być leczony benzodiazepinami w monoterapii ze względu na ryzyko wystąpienia zachowań samobójczych u tych pacjentów. Jeśli pacjent jest leczony z powodu ciężkiej depresji lub ze skłonnością do prób samobójczych to wymaga on odpowiedniego monitorowania i przepisywania wyłącznie odpowiedniej ilości leku. Stwierdzono, że zaburzenia lękowe z napadami lęku były powiązane z pierwotną i wtórną depresją oraz ze zwiększoną liczbą zachowań samobójczych u nieleczonych pacjentów. Dlatego w leczeniu zaburzeń lękowych duże dawki alprazolamu należy stosować bardzo ostrożnie, podobnie jak innych leków psychotropowych używanych w leczeniu pacjentów z depresją lub u pacjentów podejrzanych o występowanie myśli czy też zamiarów samobójczych. Należy wziąć to pod uwagę, przepisując leczenie alprazolamem. Ponieważ benzodiazepiny mogą spowodować wystąpienie działań niepożądanych związanych z aktywnością przeciwcholinergiczną, należy je stosować szczególnie ostrożnie u pacjentów z jaskrą z wąskim kątem przesączania lub u pacjentów ze skłonnościami do występowania działań niepożądanych związanych z aktywnością przeciwcholinergiczną. Benzodiazepiny należy przepisywać szczególnie ostrożnie pacjentom ze stwierdzonym w wywiadzie nadużywaniem alkoholu, narkotyków lub leków. Tabl. zawierają laktozę. Pacjenci z rzadkimi zaburzeniami dziedzicznymi, takimi jak nietolerancja galaktozy, niedobór laktazy typu Lapp lub zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego produktu leczniczego. Alprazolam w znacznym stopniu wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Pacjentów, u których codzienne obowiązki wymagają zwiększonej uwagi i ciągłej czujności, koncentracji przy podejmowaniu decyzji oraz zachowania pełnej kontroli nad ciałem należy ostrzec, że ich sprawność psychofizyczna może ulec zaburzeniu z powodu nadmiernego uspokojenia, niepamięci, utrudnionej koncentracji i osłabienia mięśni. Ryzyko zaburzeń koncentracji wzrasta jeśli pacjent nie śpi wystarczająco długo. Pacjentów należy pouczyć o tym ryzyku i zalecić, by nie prowadzili pojazdów i nie obsługiwali maszyn w trakcie leczenia. Wyżej wymienione działania niepożądane nasilają się po spożyciu alkoholu.
Komentarze [0]