Produkt leczniczy o działaniu TERATOGENNYM. Izotretynoina jest przeciwwskazana u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że spełnione zostaną wszystkie wymienione poniżej wymagania Programu Zapobiegania Ciąży: pacjentka ma ciężką postać trądziku (jak trądzik guzkowy i trądzik skupiony lub trądzik stanowiący ryzyko powstania trwałych blizn) oporną na prawidłowo przeprowadzone standardowe leczenie lekami przeciwbakteryjnymi działającymi ogólnie oraz lekami stosowanymi miejscowo; pacjentka jest świadoma ryzyka działania teratogennego produktu; pacjentka rozumie konieczność regularnego przeprowadzania comiesięcznych kontroli lekarskich. Pacjentka rozumie i akceptuje potrzebę stosowania skutecznej antykoncepcji, w sposób ciągły, przez 1 m-c przed rozpoczęciem leczenia, przez cały okres leczenia i przez 1 m-c po zakończeniu leczenia. Pacjentka powinna stosować przynajmniej 1, a najlepiej 2 uzupełniające się metody antykoncepcji, w tym metodę mechaniczną. Nawet jeśli u pacjentki nie występują miesiączki, musi ona przestrzegać wszystkich zaleceń dotyczących skutecznej antykoncepcji. Pacjentka powinna być zdolna do stosowania skutecznych metod antykoncepcji. Pacjentka została poinformowana o potencjalnych następstwach zajścia w ciążę oraz jest ich świadoma i rozumie konieczność natychmiastowej konsultacji z lekarzem w przypadku ryzyka, że jest w ciąży. Pacjentka rozumie konieczność wykonania testów ciążowych i zgadza się na ich przeprowadzenie przed leczeniem, podczas leczenia oraz 5 tyg. po zakończeniu leczenia. Pacjentka oświadczyła, że zrozumiała zagrożenie wynikające z leczenia oraz konieczność zachowania środków ostrożności związanych ze stosowaniem izotretynoiny. Wymagania te dotyczą także kobiet, które w obecnym okresie nie są aktywne seksualnie, o ile lekarz nie uzna, że są powody, aby stwierdzić, że w danym przypadku nie ma ryzyka zajścia w ciążę. Lekarz przepisujący produkt musi upewnić się, że: pacjentka przestrzega wymagań dotyczących zapobiegania ciąży podanych powyżej oraz potwierdza, że przekazane jej informacje są dla niej zrozumiałe; pacjentka uznaje podane powyżej wymagania; pacjentka stosowała przynajmniej 1, a najlepiej 2 metody skutecznej antykoncepcji, w tym metodę mechaniczną, przynajmniej 1 m-c przed rozpoczęciem leczenia i będzie kontynuowała stosowanie skutecznej antykoncepcji przez cały okres leczenia i przynajmniej przez 1 m-c po jego zakończeniu; przed leczeniem, podczas leczenia oraz 5 tyg. po zakończeniu leczenia uzyskano negatywne wyniki przeprowadzonych testów ciążowych. Daty i wyniki testów ciążowych powinny być odnotowane w dokumentacji pacjentki. Pacjentki muszą być kompleksowo poinformowane na temat metod zapobiegania ciąży i skierowane po poradę do odpowiedniej osoby, jeżeli nie stosują skutecznej antykoncepcji. Jako niezbędne minimum pacjentki, które mogą zajść w ciążę muszą stosować przynajmniej 1 skuteczną metodę antykoncepcji. Lepiej jest jednak, jeżeli pacjentka stosuje 2 uzupełniające się metody antykoncepcyjne, w tym metodę mechaniczną. Antykoncepcję należy stosować przynajmniej przez okres 1. m-ca po zakończeniu leczenia izotretynoiną, nawet jeśli pacjentka nie miesiączkuje. Zgodnie z lokalną praktyką, zaleca się wykonanie pod nadzorem lekarza testów ciążowych o czułości min. 25 ml U/ml w ciągu 1-szych 3 dni cyklu miesiączkowego, w sposób opisany poniżej. W celu wykluczenia, że pacjentka jest w ciąży, przed rozpoczęciem stosowania antykoncepcji, zaleca się wykonanie pod nadzorem lekarza wstępnego testu ciążowego oraz odnotowanie w dokumentacji jego daty i wyniku. U pacjentek z nieregularną miesiączką, termin wykonania testu powinien uwzględniać aktywność seksualną pacjentki i powinien być przeprowadzony po upływie ok. 3 tyg. po ostatnim stosunku płciowym bez zabezpieczenia antykoncepcyjnego. Lekarz powinien pouczyć pacjentkę o metodach antykoncepcji. Test ciążowy pod nadzorem lekarza powinien być przeprowadzony także podczas wizyty, w czasie której jest przepisana izotretynoina, lub w ciągu 3 dni przed nią. Jeśli pacjentka nie stosowała skutecznych metod antykoncepcji co najmniej przez 1 m-c, termin wizyty u lekarza i wykonanie testu ciążowego należy odpowiednio przesunąć. Ten test powinien dać pewność, że pacjentka nie jest w ciąży rozpoczynając leczenie izotretynoiną. Wizyty kontrolne należy przeprowadzać w odstępach 28-dniowych. Konieczność wykonywania testów ciążowych pod nadzorem lekarza co m-c, należy ustalić zgodnie z lokalną praktyką, uwzględniając aktywność seksualną pacjentki i przebieg cyklu miesiączkowego w ostatnim okresie (zaburzenia miesiączkowania, opóźnione miesiączki, całkowity brak miesiączki). Jeżeli to wskazane, kontrolne testy ciążowe należy wykonywać w dniu wizyty, podczas której jest przepisana izotretynoina, lub 3 dni przed tą wizytą. Po 5 tyg. po zakończeniu leczenia, należy wykonać końcowy test ciążowy w celu upewnienia się, że pacjentka nie jest w ciąży. Izotretynoina pacjentkom w wieku rozrodczym musi być wypisywana w ilości nie większej niż na 30 dni leczenia. Kontynuacja leczenia wymaga wystawienia następnej recepty przez lekarza. Najlepiej byłoby, gdyby test ciążowy, wydanie recepty oraz zakup produktu następowały tego samego dnia. Zrealizowanie recepty powinno nastąpić w ciągu maksymalnie 7 dni od daty wystawienia recepty przez lekarza. Dostępne dane wskazują na to, że stopień narażenia ciężarnej partnerki na izotretynoinę zawartą w nasieniu mężczyzn leczonych izotretynoiną, nie wystarcza, aby wywołać działanie teratogenne. Pacjentów należy jednak poinformować, że nie wolno im dawać swojego produktu innym osobom, szczególnie kobietom. Pacjentów należy pouczyć, aby nigdy nie oddawali tego produktu leczniczego innym osobom oraz aby zwrócili do apteki wszystkie niezużyte kapsułki po zakończeniu leczenia. Pacjenci nie powinni być dawcami krwi podczas leczenia oraz przez okres 1. m-ca po jego zakończeniu, ze względu na potencjalne ryzyko uszkodzenia płodu, w przypadku, gdyby krew została przetoczona ciężarnej kobiecie. W celu wsparcia lekarzy, farmaceutów i pacjentów w zapobieganiu ekspozycji płodu na izotretynoinę, obowiązkiem Podmiotu odpowiedzialnego posiadającego pozwolenie na dopuszczenie produktu do obrotu jest udostępnienie materiałów edukacyjnych w celu zwiększenia skuteczności ostrzeżeń dotyczących działania teratogennego izotretynoiny oraz doradztwo dotyczące antykoncepcji przed rozpoczęciem leczenia i konieczności wykonywania testów ciążowych. Wszyscy pacjenci, zarówno mężczyźni i kobiety, powinni być szczegółowo poinformowani przez lekarzy o ryzyku działania teratogennego izotretynoiny i metodach zapobiegania ciąży określonych w Programie Zapobiegania Ciąży. U pacjentów leczonych izotretynoiną obserwowano depresję, zaostrzenie depresji, lęk, zachowania agresywne, zmiany nastroju, objawy psychotyczne i bardzo rzadko myśli samobójcze, próby samobójcze i samobójstwa. Szczególna ostrożność konieczna jest u pacjentów z depresją w wywiadzie. Wszyscy pacjenci powinni być monitorowani pod względem objawów depresji i w razie konieczności, kierowani na odpowiednie leczenie. W niektórych przypadkach przerwanie leczenia może nie być wystarczające do złagodzenia objawów i konieczna może być ocena psychiatryczna lub psychologiczna. Zaostrzenie zmian trądzikowych obserwuje się niekiedy we wstępnym okresie leczenia, zwykle ustępuje ono podczas leczenia w ciągu 7-10 dni i nie wymaga zmiany dawkowania. Należy unikać ekspozycji na intensywne promieniowanie słoneczne i na promieniowanie UV. W razie konieczności należy stosować preparaty ochronne zawierające filtry UV o wartości przynajmniej SPF 15. Należy unikać agresywnej dermabrazji chemicznej i leczenia skóry laserem podczas leczenia izotretynoiną i w ciągu 5-6 m-cy po jego zakończeniu, ze względu na ryzyko powstania blizn przerostowych o nietypowym umiejscowieniu i (rzadziej) pozapalnych przebarwień oraz odbarwień w leczonych obszarach skóry. Należy unikać depilacji woskiem w ciągu przynajmniej 6 m-cy po zakończeniu leczenia, ze względu na ryzyko zerwania naskórka. Należy unikać równoczesnego stosowania izotretynoiny z miejscowymi preparatami keratolitycznymi oraz złuszczającymi, ze względu na ryzyko miejscowego podrażnienia. Pacjentom należy doradzić stosowanie maści lub kremów nawilżających oraz balsamów do ust od początku leczenia, ponieważ izotretynoina może powodować suchość skóry i ust. Zgłaszano przypadki ciężkich reakcji skórnych (np. rumień wielopostaciowy, zespół Stevens-Johnsona i martwicę toksyczno-rozpływną naskórka) związanych ze stosowaniem izotretynoiny. Ze względu na to, że zdarzenia te mogą być trudne do odróżnienia od innych reakcji skórnych, należy poinformować pacjentów o możliwych objawach przedmiotowych i podmiotowych oraz prowadzić szczegółową obserwację pacjentów w kierunku ciężkich reakcji skórnych. W przypadku podejrzenia ciężkiej reakcji skórnej należy przerwać leczenie izotretynoiną. Suchość oka, zmętnienie rogówki, pogorszenie widzenia w nocy i zapalenie rogówki zwykle ustępują po zakończeniu leczenia. Objawy suchości oka można łagodzić stosując nawilżającą maść do oczu lub preparaty zastępujące łzy. Może wystąpić nietolerancja soczewek kontaktowych, co powoduje konieczność noszenia okularów podczas leczenia. U niektórych pacjentów opisywano pogorszenie widzenia w ciemnościach, przy czym w pewnych przypadkach objawy te pojawiały się nagle. Pacjentów z objawami zaburzeń widzenia należy skierować na konsultację okulistyczną. Konieczne może być odstawienie izotretynoiny. Opisywano bóle mięśniowe, stawowe oraz zwiększenie aktywności fosfokinazy kreatynowej w surowicy u pacjentów leczonych izotretynoiną, szczególnie u osób bardzo aktywnych fizycznie. Zmiany kostne, w tym przedwczesne zamknięcie chrząstek nasadowych, hiperostoza oraz zwapnienie ścięgien i więzadeł, występowały po kilku latach stosowania dużych dawek izotretynoiny w leczeniu zaburzeń rogowacenia. Wielkość dawek, czas leczenia oraz dawka skumulowana u tych pacjentów znacznie przekraczały wartości zalecane w leczeniu trądziku. Opisywano przypadki łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego; przy czym w części przypadków stosowano równocześnie tetracykliny. Przedmiotowe i podmiotowe objawy łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego obejmują ból głowy, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia i obrzęk tarczy nerwu wzrokowego. U pacjentów, u których wystąpi łagodne nadciśnienie wewnątrzczaszkowe, należy natychmiast przerwać leczenie izotretynoiną. O ile nie istnieją kliniczne wskazania do częstszego monitorowania, enzymy wątrobowe należy oznaczyć przed rozpoczęciem leczenia, po upływie 1. m-ca po rozpoczęciu leczenia, a następnie w odstępach 3-miesięcznych. Opisywano przemijające i odwracalne zwiększenie aktywności aminotransferaz. W wielu przypadkach wartości te mieściły się w zakresie normy i powracały do początkowego stanu podczas dalszego leczenia. Jednak w przypadku utrzymującego się klinicznie istotnego zwiększenia aktywności aminotransferaz należy rozważyć zmniejszenie dawki lub przerwanie leczenia. Niewydolność nerek różnego stopnia nie wpływa na farmakokinetykę izotretynoiny, dlatego izotretynoinę można stosować u pacjentów z niewydolnością nerek. Zaleca się jednak rozpoczynanie leczenia od małej dawki, którą następnie należy stopniowo zwiększać do maksymalnej dawki tolerowanej. Stężenie lipidów w surowicy (na czczo) należy oznaczać przed leczeniem, po upływie m-ca po rozpoczęciu leczenia, a następnie w odstępach 3-miesięcznych, o ile nie jest wskazane częstsze monitorowanie. Zwiększone stężenia lipidów w surowicy zwykle powracają do normy po zmniejszeniu dawki lub zaprzestaniu leczenia; mogą także reagować na zmianę diety. Izotretynoina może także powodować zwiększenie stężenia trójglicerydów w surowicy. Leczenie izotretynoiną należy przerwać, jeśli nie daje się wyrównać hipertrójglicerydemii lub gdy wystąpią objawy zapalenia trzustki. Stężenia przekraczające 800 mg/dl lub 9 mmol/l mogą niekiedy prowadzić do wystąpienia ostrego zapalenia trzustki, które może spowodować zgon. Stosowanie izotretynoiny wiązało się w niektórych przypadkach z występowaniem chorób zapalnych jelit (w tym odcinkowego zapalenia jelita krętego) u pacjentów bez zaburzeń jelitowych w wywiadzie. W razie wystąpienia ciężkiej (krwotocznej) biegunki, należy natychmiast przerwać leczenie izotretynoiną. Rzadko opisywano reakcje anafilaktyczne, w niektórych przypadkach występujące po uprzednim miejscowym leczeniu retynoidami. Niekiedy występowały skórne reakcje alergiczne. Donoszono o występowaniu ciężkich postaci alergicznego zapalenia naczyń, często przebiegającego z plamicą (siniaki i czerwone plamy) w obrębie kończyn i objawami pozaskónymi. W przypadku występowania ciężkich reakcji alergicznych konieczne jest przerwanie leczenia i ścisłe monitorowanie pacjenta. U pacjentów z cukrzycą, otyłością, nadużywających alkohol lub z zaburzeniami metabolizmu lipidów, którzy są leczeni izotretynoiną, konieczne może być częstsze kontrolowanie stężenia lipidów w surowicy i/lub stężenia glukozy we krwi. Opisywano zwiększenie stężenia glukozy na czczo i rozpoznawano nowe przypadki cukrzycy podczas leczenia izotretynoiną. Podczas leczenia izotretynoiną odnotowano wiele przypadków pogorszenia widzenia w nocy; w rzadkich przypadkach ten objaw utrzymywał się po zakończeniu leczenia. Ponieważ u niektórych pacjentów objawy te występowały nagle, pacjentów należy informować o możliwości wystąpienia takiego zaburzenia i ostrzegać, aby zachowali ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Były bardzo rzadkie doniesienia o objawach senności, zawrotów głowy i zaburzeń widzenia. Pacjenci powinni być ostrzegani, że w wypadku wystąpienia tych objawów nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych, obsługiwać urządzeń mechanicznych w ruchu lub brać udziału w tego typu zajęciach, w których wystąpienie powyższych objawów może narazić ich lub inne osoby na ryzyko.
Komentarze [0]