Symwastatyna wywołuje niekiedy miopatię objawiającą się bólami mięśni, tkliwością lub osłabieniem, z towarzyszącym zwiększeniem aktywności kinazy kreatynowej (CK) do ponad 10x powyżej górnej granicy wartości uznanej za prawidłową. Miopatia czasem przekształca się w rabdomiolizę z ostrą niewydolnością nerek spowodowaną mioglobinurią lub bez. Odnotowano bardzo rzadko przypadki zgonów. Duża aktywność inhibitorów reduktazy HMG-CoA w osoczu zwiększa ryzyko wystąpienia miopatii. Ryzyko wystąpienia miopatii i/lub rabdomiolizy zależy od dawki. Wg danych pochodzących z badania klinicznego, w którym 41 413 pacjentów było leczonych symwastatyną, w tym 24 747 pacjentów (ok. 60%) włączonych do badania leczonych było średnio przez co najmniej 4 lata, częstość występowania miopatii wynosiła ok. 0,03%, 0,08% i 0,61% przy dawce wynoszącej odpowiednio 20, 40 i 80 mg/dobę. W badaniach tych pacjenci byli pod ścisłą kontrolą oraz nie otrzymywali niektórych produktów leczniczych powodujących interakcje. W badaniu klinicznym, w którym pacjentów z zawałem mięśnia sercowego w wywiadzie leczono symwastatyną w dawce 80 mg/dobę (średni okres leczenia 6,7 lat), częstość miopatii wynosiła około 1% w porównaniu do częstości 0,02% u pacjentów stosujących dawkę 20 mg/dobę. Ok. połowa tych przypadków miopatii wystąpiła w 1-szym roku leczenia. Częstość występowania miopatii w każdym kolejnym roku leczenia wynosiła około 0,1%. U pacjentów stosujących symwastatynę w dawce 80 mg ryzyko miopatii jest większe w porównaniu z innymi terapiami opartymi na statynach o podobnej skuteczności obniżania frakcji LDL-C. Dlatego symwastatynę w dawce 80 mg należy stosować jedynie u pacjentów z ciężką hipercholesterolemią i wysokim ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych, u których przy stosowaniu niższych dawek nie osiągnięto celów terapeutycznych oraz gdy spodziewane korzyści terapii przewyższają ryzyko. U pacjentów stosujących symwastatynę w dawce 80 mg, u których niezbędny jest czynnik oddziałujący, należy stosować niższe dawki symwastatyny lub terapię opartą na innych statynach o mniejszym potencjale interakcji lekowych. W badaniu klinicznym z udziałem pacjentów z wysokim ryzykiem chorób układu krążenia leczonych simwastatyną w dawce 40 mg/dobę (mediana obserwacji 3,9 roku), częstość występowania miopatii wynosiła około 0,05% dla pacjentów nie-chińskich (n = 7367) w porównaniu z 0,24% dla pacjentów chińskich (n = 5468). Chociaż jedyną ocenianą populacją azjatycką w tym badaniu klinicznym była populacja chińska, należy jednak zachować ostrożność podczas przepisywania symwastatyny pacjentom azjatyckim i należy zastosować najmniejszą niezbędną dawkę. Zahamowanie czynności białek transportowych OATP w wątrobie może spowodować zwiększenie ogólnoustrojowej ekspozycji na symwastatynę oraz zwiększyć ryzyko wystąpienia miopatii i rabdomiolizy. Zmniejszenie aktywności tych białek może być następstwem hamującego działania leków wchodzących w interakcje (np. cyklosporyny) lub wystąpić u pacjentów będących nosicielami genotypu SLCO1B1 c.521T>C. U pacjentów będących nosicielami allelu genu SLCO1B1 (c.521T>C), kodującego mniej aktywne białko OATP1B1, występuje zwiększona ogólnoustrojowa ekspozycja na symwastatynę i zwiększone ryzyko miopatii. Ogólnie ryzyko (określone bez przeprowadzenia testów genetycznych) wystąpienia miopatii związanej ze stosowaniem symwastatyny w dużej dawce (80 mg) wynosi około 1%. Wyniki badania SEARCH wskazują, że u będących homozygotami nosicieli allelu C (tzw. CC), którzy są leczeni symwastatyną w dawce 80 mg ryzyko miopatii w ciągu roku wynosi 15%, natomiast w przypadku heterozygotycznych nosicieli allelu C (CT) wynosi ono 1,5%. U osób z najczęściej występującym genotypem (TT) ryzyko to wynosi 0,3%. Jeśli jest to możliwe, przed zastosowaniem dawki 80 mg symwastatyny, należy rozważyć przeprowadzenie badania na obecność allelu C jako elementu oceny stosunku korzyści do ryzyka i unikać stosowania wysokich dawek u nosicieli genotypu CC. Jednak stwierdzenie nieobecności tego genu w badaniu genotypu nadal nie wyklucza możliwości wystąpienia miopatii. Obserwowano bardzo rzadkie przypadki martwiczej miopatti autoimmunologicznej (IMNM) w trakcie lub po leczeniu niektórymi statynami. IMNM klinicznie charakteryzuje się utzymującym się osłabieniem mięśni bliższych oraz wzrostem aktywności kinazy kreatynowej, które utrzymują się pomimo zaprzestania stosowania statyn. Kinaza kreatynowa (CK) nie powinna być oznaczana po męczącym wysiłku lub jeśli istnieją jakiekolwiek inne, przyczyny powodujące zwiększenie aktywności CK, ponieważ może to spowodować trudności w interpretacji oznaczanej wartości. Jeżeli aktywność CK jest znacznie większa od górnej granicy wartości uznanej za prawidłową (ponad 5-krotnie powyżej (GGN)), należy w celu potwierdzenia wyników powtórzyć badanie w ciągu 5-7 dni. Przed rozpoczęciem stosowania symwastatyny lub w przypadku zwiększenia dawki symwastatyny, należy poinformować wszystkich pacjentów o możliwości wystąpienia miopatii i zalecić szybkie zgłoszenie się do lekarza w razie odczuwania trudnych do wyjaśnienia bólów mięśni, ich nadmiernej wrażliwości na dotyk lub osłabienia. Ostrożnie należy stosować u pacjentów z czynnikami predysponującymi do wystąpienia rabdomiolizy. Aby ustalić referencyjną wartość wyjściową, aktywność CK należy oznaczać przed rozpoczęciem leczenia w następujących przypadkach: osoby w podeszłym wieku (powyżej 65 r.ż); płeć żeńska; osoby z zaburzoną czynnością nerek; osoby z oporną na leczenie lub nieleczoną niedoczynnością tarczycy; osoby z indywidualnym lub rodzinnym wywiadem świadczącym o dziedzicznych zaburzeniach ze strony układu mięśniowego; pacjenci, u których w przeszłości wystąpiło toksyczne działanie statyn lub fibratów na mięśnie; pacjenci uzależnieni od alkoholu. W powyższych przypadkach należy rozważyć spodziewane korzyści leczenia i związane z tym ryzyko. Zalecane jest monitorowanie stanu zdrowia pacjenta. Jeśli w przeszłości u pacjenta wystąpił szkodliwy wpływ statyn lub fibratów na mięśnie, leczenie należy rozpocząć bardzo ostrożnie. Jeśli aktywność CK jest znacznie powyżej górnej granicy GGN (5-krotnie powyżej GGN), nie należy rozpoczynać leczenia symwastatyną. Jeśli podczas leczenia u pacjenta otrzymującego statyny wystąpią bóle mięśni, osłabienie lub kurcze mięśni, należy oznaczyć aktywność CK. Podawanie symwastatyny należy przerwać, jeśli aktywność CK badana u pacjenta, który nie był po forsownym wysiłku fizycznym, jest znacznie podwyższona (ponad
pięciokrotnie powyżej GGN). Należy rozważyć odstawienie symwastatyny, nawet jeśli aktywność CK nie przekracza 5-krotnie GGN, ale niepożądane objawy ze strony mięśni są nasilone i powodują codzienny dyskomfort. Jeśli z jakichkolwiek powodów podejrzewana jest miopatia, lek należy odstawić. Jeśli objawy ze strony mięśni ustąpiły i wartość CK powróciła do normy, można rozważyć powtórne podanie statyny w najmniejszej skutecznej dawce przy ścisłej kontroli stanu zdrowia pacjenta. Wyższy wskaźnik miopatii był obserwowany u pacjentów, u których stosowano dawkę 80 mg/dobę. Zalecane jest okresowe badanie aktywności CK, jako pomocnego w wykrywaniu subklinicznych postaci miopatii, jednakże nie gwarantuje to zapobiegania rozwoju miopatii. Leczenie symwastatyną należy przerwać na kilka dni przed planowanym dużym zabiegiem chirurgicznym i jeśli konieczne jest podjęcie leczenia internistycznego lub chirurgicznego. Ryzyko miopatii i rabdomiolizy znacznie wzrasta podczas jednoczesnego stosowania symwastatyny z innymi silnymi inhibitorami CYP3A4 (takimi jak: itrakonazol, ketokonazol, posakonazol, worykonazol, erytromycyna, klarytromycyna, telitromycyna, inhibitory proteazy wirusa HIV (np. nelfinawir), boceprewir, telaprewir, nefazodon, produkty lecznicze zawierające kobicystat), jak również gemfibrozyl, cyklosporyna i danazol. Stosowanie tych produktów leczniczych jest przeciwwskazane. Ryzyko miopatii i rabdomiolizy wzrasta również podczas jednoczesnego stosowania amiodaronu, amlodypiny, werapamilu lub diltiazemu z niektórymi dawkami symwastatyny. U pacjentów z rodzinną hipercholesterolemią homozygotyczną ryzyko może być zwiększone poprzez jednoczesne stosowanie lomitapidu z symwastatyną. Przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie symwastatyny z inhibitorami CYP3A4: itrakonazolem, ketokonazolem, posakonazolem, worykonazolem, inhibitorami proteazy wirusa HIV (np. nelfinawirem), boceprewirem, telaprewirem, erytromycyną, klarytromycyną, telitromycyną, nefazodonem i produktami leczniczymi zawierającymi kobicystat. Jeśli leczenie silnymi inhibitorami CYP3A4 (zwiększającymi około 5-krotnie lub więcej AUC) jest konieczne, należy w tym czasie przerwać stosowanie symwastatyny (lub jakiejkolwiek alternatywnej statyny). Należy ponadto zachować ostrożność podczas podawania symwastatyny z inhibitorami CYP3A4 o słabszym działaniu: flukonazolem, werapamilem, diltiazemem. Należy unikać jednoczesnego przyjmowania symwastatyny i soku grejpfrutowego. Stosowania symwastatyny z gemfibrozylem jest przeciwwskazane. Ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia miopatii i rabdomiolizy, dawka symwastatyny nie powinna przekraczać 10 mg/dobę u pacjentów przyjmujących symwastatynę z innymi fibratami, z wyjątkiem fenofibratu. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania fenofibratu z symwastatyną, ponieważ każdy z tych preparatów podawany w monoterapii może spowodować miopatię. Nie wolno stosować symwastatyny jednocześnie z kwasem fusydowym w postaci do stosowania ogólnoustrojowego lub w ciągu 7 dni od zakończenia leczenia kwasem fusydowym. U pacjentów, u których ogólnoustrojowe stosowanie kwasu fusydowego jest uważane za niezbędne, należy przerwać stosowanie statyn na czas leczenia kwasem fusydowym. Istnieją doniesienia o przypadkch rabdomiolizy (w tym również przypadkach śmiertelnych) u pacjentów otrzymujących taką kombinację. Pacjentów należy poinformować, o konieczności niezwłocznego zasięgnięcia porady lekarza, jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy osłabienia mięśni, ból lub tkliwość. Leczenie statynami może być ponownie wprowadzone 7 dni po podaniu ostatniej dawki kwasu fusydowego. W wyjątkowych okolicznościach, w których konieczne jest długotrwałe ogólnoustrojowe stosowanie kwasu fusydowego, np. w leczeniu ciężkich zakażeń, konieczność jednoczesnego stosowania symwastatyny i kwas fusydowego należy rozważać wyłącznie w indywidualnych przypadkach i pod ścisłym nadzorem lekarza. Należy unikać jednoczesnego stosowania symwastatyny w dawkach większych niż 20 mg/dobę z amiodaronem, amlodypiną, werapamilem lub diltiazemem. U pacjentów z rodzinną hipercholesterolemią homozygotyczną należy unikać stosowania jednoczesnego symwastatyny w dawkach większych niż 40 mg/dobę z lomitapidem. Pacjenci przyjmujący jednocześnie z symwastatyną inne produkty lecznicze, oznaczone jako mające umiarkowany hamujący wpływ na CYP3A4, zwłaszcza większe dawki symwastatyny, mogą mieć zwiększone ryzyko wystąpienia miopatii. W przypadku jednoczesnego stosowania symwastatyny z umiarkowanym inhibitorem CYP3A4 (substancją powodującą w przybliżeniu 2-5 krotne zwiększenie wartości AUC), może być m konieczne dostosowanie dawki symwastatyny. Jeśli stosowane są pewne substancje mające umiarkowanie hamujący wpływ na inhibitory CYP3A4, np. diltiazem, zaleca się podawanie symwastatyny w dawce wynoszącej maks. 20 mg. Rzadkie przypadki miopatii / rabdomiolizy wiązały się z jednoczesnym stosowaniem inhibitorów
reduktazy HMG-CoA i niacyny (kwasu nikotynowego) w dawkach wpływających na poziom lipidów (ł 1g/dobę), z których każdy, stosowany pojedynczo, może powodować miopatię. W badaniu klinicznym (mediana obserwacji 3,9 roku), u pacjentów z wysokim ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych oraz z dobrze kontrolowanymi stężeniami LDL-C przy użyciu symwastatyny w dawce 40 mg/dobę, z lub bez ezetymibu w dawce 10 mg, nie obsewrowano zwiększenia korzyści dla układu sercowo-naczyniowego przy dodatkowym zastosowaniu niacyny (kwasu nikotynowego) w dawkach wpływających na poziom lipidów (ł 1g/dobę). Dlatego rozważając terapię skojarzoną symwastatyną i niacyną (kwasem nikotynowym) w dawkach wpływających na poziom lipidów (ł 1g/dobę) lub produktami zawierającymi niacynę, należy uważnie rozważyć potencjalne korzyści i ryzyko, oraz należy uważnie obserwować pacjentów pod kątem pojawienia się jakichkolwiek objawów bólu mieśni, tkliwości lub osłabienia, szczególnie w 1-szych m-cach leczenia, oraz w czasie zwiększania dawki któregokolwiek z leków. Ponadto, w badaniu tym częstość występowania miopatii wynosiła około 0,24% dla pacjentów chińskich stosujących symwastatynę w dawce 40 mg albo ezetymib z symwastatyną w dawce 10/40 mg, w porównaniu z 1,24% u pacjentów chińskich stosujących symwastatynę w dawce 40 mg lub ezetymibu w skojarzeniu z symwastatyną w dawce 10/40 mg stosowanymi z prepatem o zmodyfikowanym uwalnianiu zwierającym kwas nikotynowy/laropiprant w dawce 2000 mg/ 40 mg. Ponieważ jedyną populacją azjatycką ocenianą w tym badaniu klinicznym była populacja chińska, ponieważ częstość występowania miopatii jest wyższa u pacjentów chińskich niż u niechińskich, dlatego jednoczesne podawanie symwastatyny z niacyną (kwasem nikotynowym) w dawkach wpływających na poziom lipidów (ł 1g/dobę) nie zaleca się u pacjentów azjatyckich. Acypimoks ma budowę zbliżoną do niacyny. Chociaż nie badano acypimoksu, ryzyko efektów toksycznych na mięśnie może być podobne do niacyny. Podczas badań klinicznych, u kilku dorosłych pacjentów leczonych symwastatyną doszło do utrzymującego się zwiększenia aktywności aminotransferaz w surowicy (ponad 3-krotnie powyżej górnej granicy wartości uznanej za prawidłową). Po odstawieniu symwastatyny, aktywność aminotransferaz u tych pacjentów zwykle wracała powoli do wartości sprzed leczenia. Zaleca się wykonywanie testów określających czynność wątroby u wszystkich pacjentów przed rozpoczęciem stosowania leku a następnie, gdy będzie to wskazane klinicznie. U pacjentów, u których wymagane jest stosowanie symwastatyny w dawce 80 mg należy wykonać dodatkowy test przed zmianą dawkowania, 3 m-ce po zmianie dawkowania na 80 mg, a następnie co pewien czas (np. co pół roku) w 1-szym roku leczenia. Należy zwrócić szczególną uwagę na pacjentów, u których stwierdzono zwiększenie aktywności aminotransferaz. U tych pacjentów należy niezwłocznie powtórzyć badania, a następnie przeprowadzać je częściej. Jeśli następuje dalsze zwiększanie aktywności aminotransferaz, zwłaszcza do wartości 3 x GGN i utrzymuje się, lek należy odstawić. Należy pamiętać, że AlAT może pochodzić z mięśni, dlatego jednoczesny wzrost aktywności AlAT i CK może wskazywać na miopatię. U pacjentów stosujących statyny, w tym symwastatynę, opisywano rzadkie przypadki niewydolności wątroby, zakończone zgonem lub nie. W przypadku wystąpienia, w trakcie terapii symwastatyną, poważnego uszkodzenia wątroby z towarzyszącymi objawami klinicznymi i/lub hiperbilirubinemią lub żółtaczką, terapię należy natychmiast przerwać. W przypadku, gdy nie zostanie stwierdzona inna przyczyna, nie należy wznawiać stosowania symwastatyny. Lek należy stosować ostrożnie u osób pijących znaczne ilości alkoholu. Po zastosowaniu symwastatyny, podobnie jak i po zastosowaniu innych leków zmniejszających stężenie lipidów, obserwowano umiarkowane zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy (< 3 x GGN). Zwiększenie to występowało wkrótce po rozpoczęciu leczenia symwastatyną, często było przemijające i nie towarzyszyły mu żadne dodatkowe objawy. Odstawienie leku nie było konieczne. Istnieją dowody na to, że statyny jako klasa leków podnoszą poziom glukozy we krwi, a u niektórych pacjentów, należących do grupy wysokiego ryzyka rozwoju cukrzycy w przyszłości, mogą doprowadzić do tak jawnej hiperglikemii, że odpowiednim postępowaniem będzie leczenie przeciwcukrzycowe. Ryzyko to jest jednak więcej niż zrównoważone przez wpływ tych leków na obniżenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Z tego względu hiperglikemia nie powinna być powodem przerwania leczenia statynami. Pacjenci z grup ryzyka (poziom glukozy na czczo 5,6-6,9 mmol/L, BMI>30kg/m2, podwyższony poziom trójglicerydów, nadciśnienie) powinni być szczegółowo monitorowani zgodnie z krajowymi wytycznymi, zarówno klinicznie jak i pod względem wyników badań laboratoryjnych. Podczas stosowania niektórych statyn, w tym symwastatyny, szczególnie podczas terapii długotrwałej, opisywano przypadki wystąpienia śródmiąższowej choroby płuc. Do jej objawów mogą należeć: duszność, suchy kaszel i pogorszenie stanu ogólnego (zmęczenie, utrata mc. i gorączka). W przypadku podejrzenia, że u pacjenta rozwinęła się śródmiąższowa choroba płuc, leczenie statyną należy przerwać. Skuteczność i bezpieczeństwo podawania symwastatyny u pacjentów w wieku 10-17 lat, z heterozygotyczną hipercholesterolemią rodzinną były oceniane w kontrolowanym badaniu klinicznym z udziałem chłopców w fazie II lub powyżej wg. skali Tannera i dziewczynek miesiączkujących co najmniej od roku. Profil działań niepożądanych u pacjentów leczonych symwastatyną był generalnie zbliżony do obserwowanego w grupie otrzymującej placebo. W tej populacji chorych nie badano efektu dawek wyższych niż 40 mg/dobę. W tym ograniczonym, kontrolowanym badaniu nie wykazano mierzalnego wpływu na wzrost ani dojrzewanie płciowe nastoletnich chłopców i dziewcząt, ani jakiegokolwiek wpływu na długość cyklu miesiączkowego u dziewcząt. Nastoletnie dziewczęta powinny zostać poinformowane o konieczności stosowania odpowiedniej antykoncepcji w trakcie leczenia symwastatyną. U chorych poniżej 18 lat skuteczność i bezpieczeństwo leku nie były badane w okresie dłuższym niż 48 tyg, nieznany jest zatem długofalowy wpływ leczenia na dojrzewanie fizyczne, intelektualne i płciowe. Symwastatyna nie była badana u pacjentów poniżej 10 r.ż. dzieci przed okresem dojrzewania, ani u dziewcząt przed pierwszą miesiączką. Produkt leczniczy zawiera laktozę. Nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Tabl. powl. 40 mg zawiera niewielkie ilości glukozy i sorbitolu (E420) w otoczce tabl. Pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego leku. Symwastatyna nie wywiera wpływu lub ma niewielki wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Jednakże podczas prowadzenia pojazdu lub obsługiwania maszyn należy wziąć pod uwagę, że po zastosowaniu symwastatyny mogą wystąpić zawroty głowy, o czym donoszono po wprowadzeniu preparatu na rynek.
Komentarze [0]