Informacje uzyskane z trwających rok dwóch badań klinicznych obejmujących grupę 240 kobiet wskazują, że działania niepożądane, których związek ze stosowaniem systemu transdermalnego jest co najmniej prawdpodobny, występują u połowy leczonych kobiet w okresie roku. Najczęstszym działaniem niepożądanym, występującym u ok. 13% pacjentek, było podrażnienie skóry w miejscu przyklejenia systemu transdermalnego, którego przebieg nie był na tyle ciężki, by powodować konieczność odstawienia preparatu. Ból piersi zanotowano u ok. 12% kobiet stosujących preparat. Zaburzenia układu nerwowego: (niezbyt często) parestezje, osłabienie czucia-hypoestezja. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności, ból brzucha, wzdęcia i kurcze brzucha, ból żołądka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) podrażnienie skóry, ból piersi; (niezbyt często) wysypka, rumień, świąd, hirsutyzm i trądzik; (rzadko) kontaktowe zapalenie skóry, przemijająca pozapalna pigmentacja i wysypka. Zaburzenia mięśniowo szkieletowe i tkanki łącznej: (często) bóle stawów. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (często) kandydoza pochwy. Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy): (niezbyt często) rak piersi, gruczolakowłókniaki piersi, torbiele gruczoł u sutkowego, włókniako-mięśniaki macicy. Zaburzenia naczyniowe: (często) nadciśnienie tętnicze; (niezbyt często) nasilenie przebiegu zespołu Raynaud'a; (rzadko) zakrzepy i zatory, żylna choroba zatorowo-zakrzepowa, np. zakrzepica żył głębokich kończyny dolnej lub miednicy, zatorowość płucna. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) uczucie nadmiernego zmęczenia zawroty głowy ból głowy obrzęk i zwiększenie mc.; (niezbyt często) trudności z koncentracją, chwiejność emocjonalna, zmiany libido, uczucie rozdrażnienia, bezsenność. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (niezbyt często) nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych, zastój żółci. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (często) krwawienie z dróg rodnych, bolesne miesiączkowanie, zespół napięcia przedmiesiączkowego. Zaburzenia psychiczne: (często) depresja; (niezbyt często) napady paniki. Rak piersi. Zgodnie z wynikami licznych badań epidemiologicznych oraz jednego randominizowanego, kontrolowanego placebo badania klinicznego - WHI - ogólne ryzyko wystąpienia raka piersi wzrasta wraz z wydłużeniem czasu stosowania HTZ u kobiet aktualnie lub ostatnio leczonych. Dla jednoskładnikowej- estrogenowej HTZ względne ryzyko, oceniane w oparciu o powtórną analizę danych oryginalnych uzyskanych z 51 badań epidemiologicznych (w których >80% HTZ obejmowało wyłącznie estrogen) oraz w oparciu o badanie epidemiologiczne (MWS), było zbliżone i wynosiło odpowiednio 1,35 (95% CI 1,21-1,49) oraz 1,30 (95%CI 1,21-1,40). W przypadku skojarzonej terapii estrogenowo-progestagenowej, w szeregu badań epidemiologicznych wykazano wyższe ogólne ryzyko raka piersi niż ryzyko raka piersi w przypadku terapii estrogenowej. Badanie MWS wykazało, że w porównaniu z kobietami, które nigdy nie otrzymywały HTZ, stosowanie różnych rodzajów skojarzonej terapii estrogenowo-progestagenowej było związane z wyższym ryzykiem wystąpienia raka piersi (RR = 2,00, 95%CI: 1,88-2,12), niż stosowanie samych estrogenów (RR= 1,30,95%CI: 1,21 - 1,40) lub tibolonu (RR=1,45; 95%CI 1,25-1,68). Badanie WHI wykazało, że po 5,6 latach stosowania skojarzonej terapii estrogenowo-progestagenowej (CEE + MPA) poziom ryzyka wynosił 1,24 (95%CI 1,01-1,54) u wszystkich pacjentek w porównaniu z grupą otrzymującą placebo. Ryzyko bezwzględne obliczone w badaniach MWS i WHI przedstawione poniżej: na podstawie badania MWS wyliczono, w oparciu o znaną średnią częstość występowania raka piersi w krajach rozwiniętych, że: wśród kobiet nie stosujących HTZ, u ok. 32 kobiet na 1000 w wieku 50-64 lat zostanie rozpoznany rak piersi; na 1000 kobiet stosujących aktualnie lub w przeszłości HTZ, liczba dodatkowych
przypadków w odpowiadającym okresie czasu wyniesie: wśród kobiet stosujących jednoskładnikową, estrogenową terapię zastępczą: 0-3 (szacunek optymalny = 1,5), przy 5-letnim okresie stosowania, 3-7 (szacunek optymalny = 5), przy 10-letnim okresie stosowania; wśród kobiet stosujących skojarzoną terapię estrogenowo-progestagenową: 5-7 (szacunek optymalny = 6) przy 5-letnim okresie stosowania, 18-20 (szacunek optymalny = 19) przy 10-letnim okresie stosowania. Na podstawie badania WHI obliczono, że u kobiet w wieku 50-79 lat, kontrolowanych po 5,6 latach w związku ze skojarzoną terapią estrogenowo-progestagenową (CEE + MPA) występuje 8 dodatkowych przypadków inwazyjnego raka piersi na 10 000 osobo-lat. Zgodnie z obliczeniami w oparciu o dane z badania WHI, szacuje się, że: na 1000 kobiet w grupie placebo; w ciągu 5 lat zostanie zdiagnozowanych ok. 16 przypadków inwazyjnego raka piersi; na 1000 kobiet stosujących skojarzoną estrogenowo-progestagenową HTZ (CEE + MPA), liczba dodatkowych przypadków raka piersi wyniesie: 0-9 (szacunek optymalny = 4) przy 5-letnim okresie stosowania. Liczba dodatkowych przypadków raka piersi wśród kobiet stosujących HTZ jest zbliżona do liczby przypadków u kobiet rozpoczynających terapię HTZ, bez względu na wiek, w jakim podejmują terapię (45-65 lat). Rak endometrium. U kobiet z zachowaną macicą ryzyko hiperplazji błony śluzowej trzonu macicy oraz raka endometrium wzrasta wraz z czasem trwania stosowania samych estrogenów. Zgodnie z danymi pochodzącymi z badań epidemiologicznych, szacunek optymalny ryzyka raka endometrium wynosi 5 przypadków, na każde 1000 kobiet w wieku 50-65 lat, nie stosujących HTZ. W zależności od czasu trwania terapii i wielkości dawki estrogenów, ryzyko wystąpienia raka endometrium u kobiet przyjmujących same estrogeny wzrasta 2-12 krotnie w porównaniu z kobietami niestosującymi HTZ. Dodanie progestagenu do terapii estrogenowej znacząco zmniejsza to ryzyko. Inne działania niepożądane wykazane w związku z leczeniem estrogenem/progestagenem to: łagodne i złośliwe estrogenozależne nowotwory, np. rak błony śluzowej macicy; żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, tj. zakrzepica żył głębokich kończyny dolnej lub
miednicy oraz zatorowość płucna jest częstsza wśród kobiet stosujących HTZ niż u kobiet, które jej nie stosują; zawał mięśnia sercowego i udar mózgu; choroby pęcherza moczowego; zaburzenia w obrębie skóry i tkanki podskórnej: ostuda, rumień wielopostaciowy, rumień guzowaty, plamica naczyniowa; ryzyko demencji.
Komentarze [0]